Сэтгэл түгших эмгэг нь манай улсад гэлтгүй дэлхийд тархалтаараа нэлээн дээгүүрт ордог эмгэг юм. Тухайлбал, энэ нь гэртээ оройтчихвол аав, ээж загнах болов уу, энэ ажил маань бүтэлгүй болчих вий гэх мэтээр бидний хийж буй зүйлстэй холбоотой үүсдэг хэвийн хариу үйлдэл юм. Гэтэл энэ мэдрэмж хэвийн хэмжээнээс илүү ихээр үүсэж, байнга бөгөөд тогтвортой үргэлжлэх хандлагатай бол эмгэг гэж үзэж болно. Өөрөөр хэлбэл, болоогүй үйл явдлыг урьдчилан таагүй мэдэрч, сэтгэл зүйн төдийгүй бие махбодын түвшинд нөлөө үзүүлэх нь сэтгэл түгших эмгэг юм. Мөн сэтгэл түгших эмгэгийн үед хүн ямар ч шалтгаангүйгээр юунаас ч юм байнга айж, гар хөл чичирч, зүрх дэлсдэг. Зүрхний эмчид үзүүлэх боловч өөрчлөлт илэрдэггүй байна.
Тэгвэл хэрхэн өөрийгөө уг эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх вэ?
-Тухайн айдас түрүүлж буй дурсамж, үйл явдал, зүйлээс байнга айж сэтгэл түгших эмгэгт хүргэхгүйн тулд мэдрэмжээ бусадтай хуваалцан ярилцах нь үр дүнтэй.
-Айдас түгшүүрийн мэдрэмж мэдрэхгүйн тулд түгшүүр өдөөдөг газруудаар явахгүй байх, үйл хөдлөлийг хийхгүй байх арга хэмжээ авах. Жишээ нь: Харанхуй газраас айж улмаар түгшүүртэй нөхцөлд ордог хүн харанхуй газраар явахгүй байхыг хичээх хэрэгтэй.
-Амьсгалын болон булчин суллах дасгал хийж хэвших.
-Сөрөг агуулгатай мэдээ мэдээллээс боломжийнхоо хэрээр хол байх.
-Сэтгэл хөдлөлөө анзаарч сурах.
-Сэтгэл тайван, жаргалтай болгодог зүйлсийн жагсаалт гаргаж, жаахан тавгүйтээд эхэлбэл жагсаалтад байгаа зүйлсээс хийж, өөрийгөө тайвшруулдаг байх.
-Сэтгэл судлалд бодол-мэдрэмж-үйлдэл гэсэн хэлхээнд хүнд засал хийдэг техник бий. Ямар нэг үйл явдал болоход тухайн хүнд бодол төрнө, тэр бодолд тулгуурласан мэдрэмж бий болно. Мэдрэмжээ дагасан үйлдэл хийнэ. Жишээ нь шөнө унтаж байтал хажуу айлд хүчтэй чимээ гараад та сэрчихлээ гэж бодъё. Хажуу айлд хүчирхийлэл үйлдэгдэж байна гэсэн бодол төрвөл тайван бус болох, зүрх дэлсэх гэх мэт мэдрэмж төрнө. Ийм мэдрэмж төрвөл та нойргүйдэх, мөн цагдаа дуудах гэх мэт үйлдэл хийнэ. Харин хүмүүс найрлаж байгаа байх гэсэн бодол төрвөл арай өөр мэдрэмж, арай өөр үйлдэл хийх болно.
САНАМЖ: Сэтгэл тайван бус байдалтай удаж болохгүй гэдгийг анхаараарай. Энэ нь хүний биеийн эрүүл мэнд, шийдвэр гаргах, бусадтай харилцах, ажлын бүтээмж гээд бүх л зүйлсэд сөргөөр нөлөөлж байдаг тул өөртөө нөлөөлөх гээд чадахгүй үедээ сэтгэл зүйч, сэтгэцийн эмчид хандаарай.