Хамтарсан засгийн газраас ирэх дөрвөн жилд 14 мега төслийг хэрэгжүүлэхээр зорьж буй. Уг төслүүдэд Монгол, Францын хамтарсан Ураны төсөл багтааж хамтын ажиллагааны гэрээгээ баталгаажуулсан.
Уран бол бусад актинидийн нэгэн адил “цацраг идэвхтэй” бөгөөд цаг хугацааны явцад өөрөө задарч, энерги ялгаруулдаг. Түүний онцгой шинж чанарыг нь ашиглан цөмийн реакторын түлшний эх үүсвэр болгодог. Тахианы өндөгний хэмжээтэй ураны түлш нь 88 тонн нүүрс шатааж гаргах цахилгаан эрчим хүчтэй тэнцүү байдаг. /МУ-ын цөмийн энергийн комисс/
Цөмийн түлшний цикл ба хяналт
Цөмийн түлшний цикл: Уран олборлолтоос хаягдлын менежмент хүртэлх бүх үе шатыг хамардаг.
Хяналт: Олон улсын атомын энергийн агентлаг (ОУАЭА)-ын хяналтад явуулдаг.
Монгол Улсад Цөмийн энергийн комисс (2009 онд байгуулагдсан) болон Цацрагийн аюулгүйн зөвлөл хяналт тавьдаг.
Энэхүү ураны төсөл нь эдийн засгийн өгөөжийг авчрах боломжтой ч байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөг сайтар тооцож, олон нийтийн оролцоог хангах, мэдээллийг ил тод байлгах нь нэн чухал юм.
Сүүлийн таван жилийн хугацаанд ураны үнэ дараах байдлаар хэлбэлзсэн байна:
– 2020 оны эхэн: Ураны үнэ нэг фунт нь ойролцоогоор 25 ам.доллар байсан.
– 2021 оны эхэн: Ураны үнэ 30 ам.доллар орчимд тогтворжсон.
– 2022 оны эхэн: Ураны үнэ 40 ам.доллар хүрсэн.
– 2023 оны эхэн: Ураны үнэ 50 ам.доллар давсан.
– 2024 оны эхэн: Ураны үнэ 70 ам.долларт хүрсэн.
– 2024 оны хоёрдугаар сар: Ураны үнэ 80 ам.долларт хүрсэн.
Энэхүү өсөлт нь дэлхий даяар цөмийн эрчим хүчний эрэлт нэмэгдэж, нийлүүлэлтийн хомсдол үүссэнтэй холбоотой. Мөн дэлхийн эдийн засгийн өсөлт 2025 онд 3.3 хувь орчимд хадгалагдах бол манай бүс нутгийн хэмжээнд эдийн засаг 5.1 хувиар өсөх төлөвтэй байна.